پایان نامه راهکار برای بهبود کیفیت تبادلات جهت افزایش رفتارهای شهروندی در سازمان
نوشته شده توسط : admin

مفاهیم و ابعاد رفتار شهروندی سازمانی

این مفهوم اولین بار توسط باتمان و ارگان در اوائل دهه ۱۹۸۰ میلادی به دنیای علم ارائه شد. گرچه قبل از آنها افرادی همچون کتز و کاهن با تمایز بین عملکرد نقش و رفتارهای نوآورانه و خودجوش در دهه هفتاد و هشتاد میلادی و نیز قبل از انها چستر بارنارد با بیان مفهوم تمایل به همکاری در سال ۱۹۳۸ میلادی به این موضوع توجه نمودند (طبرسا و میرزاده،۱۳۸۹).

تحقیقات اولیه ای که در زمینه رفتار شهروندی سازمانی انجام شد بیشتر برای شناسایی مسئولیت ها و یا رفتارهایی بود که کارکنان در سازمان داشتند اما اغلب نادیده گرفته می شد. این رفتارها با وجود اینکه در ارزیابی های سنتی عملکرد شغلی به طور ناقص اندازه گیری می شدند و یا حتی گاهی اوقات مورد غفلت قرار می گرفتند، اما در بهبود اثربخشی سازمانی موثر بودند. این اعمال را که محل کار اتفاق می افتند را این گونه تعریف می کنند: مجموعه ای از رفتارهای داوطلبانه و اختیاری که بخشی از وظایف رسمی فرد نیستند، اما با وجود این توسط وی انجام و باعث بهبود موثر وظایف و نقش های سازمان می شوند(اسلامی و سیار، ۱۳۸۶).

بیش از سی شکل از رفتار شهروندی وجود دارد . رفتار شهروندی سازمانی رفتار فردی را که به صورت اختیاری بوده را ارائه می کند و یک مجموعه ای است که نقش های اثربخشی و کارایی سازمان را ترویج و گسترش می دهد. این رفتارها تشکیلات اجتماعی یک سازمان را روغن کاری می کندو آماده سازی انعطاف پذیری، نیازمند پیش بینی های احتیاطی است و به کارمندان در یک سازمان برای فائق آمدن بر شرایط ناشی از ترس در وابستگی های متقابل بین افراد کمک می کند. اخیراً تعریف رفتار شهروندی سازمانی برای در بر داشتن طبقه بندی های نوع دوستی گسترش داده می شود. ( رفتارهای کمکی که مستقیماً به افراد خاص برمی گردد) و تعمیم عمومی دادن ( عملکرد وظیفه شناسانه برای سازمان ) و به طور کلی دسته بندی ادب و نزاکت و مردانگی و فضیلت اجتماعی(Foote، Tang،۲۰۰۸).

اورگان در سال ۱۹۸۸ به مفاهیم رفتار شهروندی سازمانی در مورد کارایی و اثربخشی سازمانی، نوآوری و سازگاری در سازمان های گوناگون اشاره کرده است. ویلسون[۱] نیز رفتار شهروندی سازمانی را نوع خاصی از رفتارهای کمکی می داند که می تواند به عنوان فعالیت هایی که دربردارنده یک تعهد بزرگتر از مساعدت خوانگیخته که شخص آزادانه به سود شخص دیگر، گروه، سازمان و اهداف دیگری با آن ها همکاری می‎کند، تعریف می شود (Liang، ۲۰۱۲).

رفتار شهروندی سازمانی یک انتخاب فردی و نشان دادن هر رفتاری که عمومی نباشد است. ارگان درکتاب خود با عنوان رفتار شهروندی سازمانی: نشانگان سرباز خوب، این پدیده را چنین تعریف می کند: رفتارهای فردی که اختیاری و آگاهانه بوده و بطور مستقیم و صریح به وسیله نظام های پاداش سازمانی و نظام های ارزیابی عملکرد سازمانی شناسایی نشد ه اند ولی در مجموع، اثر بسیار چشمگیری بر اثربخشی سازمانی دارند (دعائی، مرتضوی و نوری، ۱۳۸۸).

رفتارهای شهروندی سازمانی کارکنان ارائه دهنده خدمات، رفتارهایی هستند که زمینه مناسب برای ارائه خدمات کیفی بالا به مراجعه کنندگان داخلی یا کارکنان و مراجعه کنندگان خارجی یا مردم را فراهم می کنند (مجیدی, ۱۳۸۹).

کونوسکی[۲] و یوگ[۳] در سال ۱۹۹۴ معتقد بودند که رفتار شهروندی سازمانی به رفتارهای اختیاری کارکنان که به طور رسمی توسط سیستم پاداش دهی رسمی به آن ها پاداش نمی دهند صورت می گیرد . در یک محیط کاری، رفتار شهروندی سازمانی به برقراری یک ارتباط درونی کاری میان کارکنان و گسترش انگیزه نوعدوستانه با سازمان می پردازد (Teh & Sun، ۲۰۱۱).

بسیاری از تحقیقات پنج طبقه از عملکرد ضمنی را توضیح می دهد. داوطلب شدن برای فعالیت هایی ورای توقعات کار رسمی افراد، پیگیری اشتیاق افراد، مساعدت به دیگران، پیروی از قوانین و رویه ها، در ملاء عام حمایت کردن و دفاع کردن از دیدگاه های سازمانی که با متغیرهای فردی، مبنای انگیزشی، حمایت سازمانی، تغییر اجتماعی، رضایت شغلی و سرمایه اجتماعی ارتباط دارد(Foote & Tang، ۲۰۰۸).

رفتارهای شهروندی سازمانی معمولاً با پاسخگویی اجتماعی یا کارهای اجتماعی در ارتباط هستند. رفتارهای شهروندی سازمانی عملکرد موثر سازمانی و گروه را ارتقا می دهد. پودساکوف[۴] و همکارانش در سال ۲۰۰۰ نشان دادند که حدوداً سی بعد مختلف بالقوه از رفتارهای شهروندی در ادبیات موضوع در نظر گرفته شده است. برای مثال اورگان[۵] در سال ۱۹۸۸ پنج طبقه از رفتار شهروندی سازمانی را توصیف کرده:

  • وجدان کاری: که به موجب آن کارکنان نقش کاری خود را به دقت و خوب فراتر از حداقل سطح مورد نیاز انجام می دهند.

۲- نوع دوستی: که در آن کارکنان نگران هم هستند و به دیگران کمک می کنند.

۳- دیدگاه مدنی: پیشنهاد می کند که کارکنان نگران وضعیت سازمان بوده و مسئولانه در زندگی سیاسی سازمان دخالت داشته باشند.

۴- مردانگی: نظر به این که مردم ترجیح می دهند که به عدالت توجه کنند، شکایت نمی کنندو نگرش های مثبت دارند.

۵- احترام: افراد به یکدیگر با ادب و حرمت خاصی رفتار می کنند .(Liang، ۲۰۱۲)

به طور کلی میتوان ابعاد رفتار شهروندی سازمانی را در تحقیق های صورت گرفته در گذشته تا به حال در جدول زیر مورد بررسی قرار داد (مجیدی, ۱۳۸۹)

اسمیت، ارگان و نیر (۱۹۸۳) گراهام(۱۹۹۱) ون داین، گراهام، داینیچ(۱۹۹۴) پودساکوف و دیگران(۲۰۰۲) بارتون(۲۰۰۳)
نوع دوستی

 

ادب

وجدان آگاه

جوانمردی

ادب شهروندی

 

وفاداری

 

اطاعت پذیری

مشارکت

وفاداری

 

اطاعت پذیری

مشارکت وفادارانه

مشارکت عملکردی

مشارکت اجتماعی

 

کمک رسانی

 

ابتکار فردی

جوانمردی

ادب شهروندی

وفاداری

اطاعت پذیری

خود توسعه ای

   نوعدوستی

 

سختکوشی

ابتکارفردی

وفاداری سازمانی

 

 

در رفتار شهروندی سازمانی آنچه به چشم می خورد ارتباطات عمیق گروهی است و محتوای کار گروهی با سطوح پایین با تفاوت میان رابطه رهبر-عضو توصیف می شود. وقتی که گروه های زیردست یا خصوصیت‎های فردی فردی نمایان تر از خصوصیت های جمعی باشد، ما رابطه ضعیف تری را میان ارتباط رهبر عضو فردی و رفتار شهروندی سازمانی و تمایل به جابجایی پیش بینی می کنیم (Harris، Li & Kirkman، ۲۰۱۳).

رفتار های شهروندی سازمانی می توانند به دو گروه بزرگ تبدیل شوند: رفتارهای شهروندی سازمانی وابسته و چالش برانگیز (بتن کورت۲۰۰۴ ، ویلیامز و نادین۲۰۱۲) ابعاد وابسته رفتارهای شهروندی سازمانی رفتارهایی هستند که وابستگی و پیوستگی گروه را ارتقا می دهند. ارتباطات کاری نگهدارنده یا آرایش های درونی آن بر اساس نظریات چوی[۶] در سال ۲۰۰۷ ابعاد پیوسته به رفتار مردانگی، وفاداری سازمانی، قدرت مدنی و توسعه درونی کمک می کند. رفتار سازمانی چالش برانگیز عمل داوطلبانه، خلاقیت و نوآوری که برای بهبود شغل فردی یا عملکرد سازمانی طراحی شده است را دربر می گیرد. نتایج تحقیقات عملی نشان داد که رفتار شهروندی سازمانی وابسته با رهبری سازمانی و ساختار اعتماد سرپرست و عدالت رویه ای ارتباط دارد (Liang، ۲۰۱۲) .

[۱] willson

[۲] Konovsky

[۳] Yug

[۴] Podsakof

[۵] organ

[۶] choi

 متن فوق تکه ای از این پایان نامه بود

برای دیدن جزئیات بیشتر ، خرید و دانلود آنی فایل متن کامل می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید:

 پایان نامه

متن کامل





لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       
:: بازدید از این مطلب : 624
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : شنبه 16 مرداد 1395 | نظرات ()
مطالب مرتبط با این پست
لیست
می توانید دیدگاه خود را بنویسید


نام
آدرس ایمیل
وب سایت/بلاگ
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

آپلود عکس دلخواه: