• فرضیه های تحقیق

فرضیه یک حدس بخردانه است که بر اساس آن محقق راه حل های احتمالی مساله را پیشنهاد می کند به خصوص رابطه ی بین متغیرهای موجود را(خلعتبری،۱۳۸۵،ص۱۱۵) . به عبارتی فرضیه گمانی است موقتی که درست بودن یا نبودنش باید مورد بررسی قرار گیرد و براساس معلومات کلی و شناخت های قبلی یا تجارب محقق پدید می آید . این شناخت ها ممکن است بر اساس تجارب یا مطالعات قبلی باشد ، از منابع شفاهی به دست آمده باشد یا در جریان مطالعه ی ادبیات تحقیق حاصل شده باشد . در هر صورت مجموعه منابع مزبور می تواند ذهن محقق را آماده نمایند تا درباره چگونگی متغیرها و روابط آن ها در تحقیق مورد نظر حدس بزند و پیش بینی به عمل آورد و حاصل آن را در قالب قضایای حدسی و خبری تدوین نماید(حافظ نیا،۱۳۸۰،ص۹۰) . بر این اساس فرضیه های تحقیق عبارت است از:

• بین استفاده از ابزار مشتقه و ارزش شرکت رابطه معناداری وجود دارد.
• بین نسبت آنی و ارزش شرکت رابطه معناداری وجود دارد.
• بین نسبت بدهی و ارزش شرکت رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه های فوق تحت تاثیر متغیرهای کنترلی هزینه سرمایه ، تمرکز مالکیت و بازده دارایی قرار می گیرند .

• تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق

متغیر صفت یا خصیصه ای است که از شخصی به شخص دیگر و از موردی به مورد دیگر متفاوت است .

در حقیقت متمایزکننده یک گروه را متغیر می نامند(فرهنگی و دیگران،۱۳۸۵،ص۱۸۱) . عملیاتی کردن یا تعریف عملیاتی یک مفهوم به این جهت است که آن مفهوم قابل اندازه گیری شود و این امر از طریق دقت در ابعاد و خصوصیات رفتاری متعلق به آن مفهوم و طبقه بندی کردن آن ابعاد به عناصر قابل مشاهده و قابل اندازه گیری میسر است(سکاران،۱۳۸۵،ص۱۹۵) . تعریف عملیاتی متغیرها در این تحقیق به صورت زیر است :

• متغیر وابسته- متغیر وابسته در این تحقیق ارزش شرکت^[۱] می باشد . ارزش یک شرکت درگرو توانایی آن در ایجاد جریانات نقدی در یک دوره معین زمانی است . در یک مفهوم کلاسیک ارزش یک شرکت به عنوان عقایدی است که به شرکت کمک می کند از بین ابزارها و اهداف بدیل انتخاب هایی را داشته باشد . این اهداف بدیل می توانند شامل سودآوری ، بازده سهام ، ارزش برای مشتریان ، رشد شرکت و رضایت کارکنان باشد . شناخت بهتر از ارزش های شرکت ، شناخت و درک را از رفتار شرکت بهبود خواهد بخشید(حساس یگانه و دیگران،۱۳۸۹،ص۷۲) . به عبارت دیگر مقصود از ارزش شرکت ، تعیین ارزش دارایی های مالی شرکت است . برای تعیین ارزش دارایی ها از مفاهیم متعددی استفاده می گردد که عبارتند از: ارزش دفتری ، ارزش بازار ، ارزش با فرض تداوم فعالیت ، ارزش با فرض انحلال شرکت و ارزش ذاتی سهام یک شرکت . هر یک از این مفاهیم کاربرد خاص خود را دارد و به این وابسته است که آیا ارزش تک تک اقلام دارایی ها باید تعیین گردد یا ارزش کل شرکت. در این تحقیق از روش Q توبین برای ارزیابی ارزش شرکت ها استفاده می گردد و داده های مورد نظر از طریق گزارشات سالیانه تامین می گردد . فرمول این روش به صورت زیر است :
• متغیر مستقل- در این تحقیق سه متغیر مستقل وجود دارد که تعریف عملیاتی هر یک به شرح زیر است:

الف)  ابزار مشتقه^[۲]– ابزارهای مالی ای هستند که ارزش خود را از یک ابزار مالی بنیادی تر اخذ می نمایند . این ابزارهای مالی بنیادی می توانند شامل سهام ، قراردادهای مالی ، اوراق بهادار و کالاها باشند . برخی از اقسام ابزارهای مشتقه ، استاندارد بوده و در بازار ثانویه قابل معامله است و برخی از این ابزارها استاندارد نبوده و در هر معامله ای به گونه ای متفاوت و با توافق طرفین تنظیم می گردند (marshall,2000,p 64) . با استفاده از ابزار مشتقه ، نتیجه مورد نظر مصون سازی^[۳] یا پوشش ریسک در بازار نقد^[۴]  و تحویل فوری برای آینده کپی می شود . در واقع شرکت ها از مشتقات برای  پوشش ریسک استفاده می کنند .  ابزار مشتقه در واقع یک بدهی در زمانی مشخص هستند و بدهی در اوراق مشتقه بیانگر تعهدی است که در مقابل خریدار وجود دارد . دو دسته مهم از این ابزارها شامل قراردادهای آتی^[۵] و اختیارات^[۶] می باشد . این متغیر را می بایست از طریق متغیر های ساختگی استفاده شرکت ها از ابزار مشتقه اندازه گیری نمود . به عبارت بهتر ، شرکت ها در دو گروه طبقه بندی می گردند؛ یک گروه شرکت هایی هستند که از ابزار مشتقه در جهت پوشش ریسک استفاده می کنند و گروه دیگر شرکت هایی هستند که از ابزار مشتقه به منظور پوشش ریسک استفاده نمی کنند .

• نسبت آنی^[۷]– کیفیت دارایی های جاری از لحاظ سرعت تبدیل به نقد یکسان نیست و برای تعیین این که دارایی آنی تا چه اندازه بدهی های جاری را فرا می گیرد از نسبت آنی استفاده می گردد. مقصود از دارایی های آنی ، همه اقلام دارایی جاری منهای موجودی مواد و کالا و پیش پرداخت ها است . به این نسبت ، نسبت اسیدی نیز می گویند . این نسبت یکی از مفیدترین نسبت ها است و به وضوح نشان می دهد که آن قسمت از دارایی های جاری که از لحاظ ارزش ، ثبات بیشتری دارد و احتمال کاهش در آن ها کمتر است تا چه میزان می تواند پشتوانه طلب کاران کوتاه مدت قرار گیرد .

این متغیر را می توان از طریق فرمول زیر محاسبه نمود :

• نسبت بدهی به دارایی (نسبت بدهی ها) ^[۸]– با این نسبت ، می توان سهم طلب کاران از دارایی های شرکت را محاسبه نمود . این نسبت نشان می دهد که چند درصد از منابع مالی شرکت از طریق وام یا استقراض تامین شده است . از دیدگاه وام دهندگان ، هرچقدر این نسبت پایین تر باشد بهتر است . زیرا آن ها علاقمند هستند که وجوه خود را نزد شرکتی بسپارند که قبلا از وام زیادی استفاده نکرده باشد . نسبت بدهی بالا نشان دهنده این است که شرکت از لحاظ مالی دچار بحران گشته است(نیکومرام و رودپشتی،۱۳۸۹،ص۸۷) . این متغیر را می توان از طریق اطلاعات گزارشات سالیانه با استفاده از فرمول زیر محاسبه نمود :
  • متغیر کنترل^[۹]– در یک تحقیق اثر تمام متغیرها را بر یکدیگر نمی توان به طور همزمان مورد مطالعه قرار داد . بنابراین محقق اثر برخی از متغیرها را کنترل نموده و یا آن ها را خنثی می کند و لازم است به گونه تصریحی یا تلویحی مشخص نماید که متغیرهای کنترل چه بوده و اثر آن ها چگونه ثابت ، حذف و یا خنثی شده است(فرهنگی ودیگران،۱۳۸۵،ص۱۹۲) . در این تحقیق سه متغیر کنترل وجود دارد که به شرح زیر است :

الف) هزینه سرمایه^[۱۰]– حداقل نرخ بازدهی که یک شرکت باید بدست آورد تا بازده مورد نظر سرمایه گذاران در شرکت تامین گردد . به عبارتی حداقل نرخ بازدهی که یک شرکت باید تحصیل کند تا این که در ارزش شرکت تغییری صورت نگیرد . مفهوم هزینه سرمایه بر این فرض استوار است که هدف یک شرکت ، به حداکثر رسانیدن ثروت سهامداران است (Neveu,1986,p 317) . هزینه سرمایه یک شرکت ، نرخ متوسط بازده موردنظر سرمایه گذارانی است که در اوراق بهادار شرکت سرمایه گذاری کرده اند . به عبارت دیگر، میانگین موزون هزینه تامین مالی سرمایه گذاری های شرکت را هزینه سرمایه می گویند . منابع تامین مالی سرمایه گذاری های شرکت شامل بدهی های بلند مدت نظیر وام و انواع مختلف اوراق قرضه ، سهام عادی و سهام ممتاز می باشد . هزینه سرمایه کل شرکت منعکس کننده نرخ بازده مورد انتظار دارایی های آن به عنوان یک کل است . نسبت هزینه سرمایه به مجموع دارایی ها برای سنجش رشد سرمایه گذاری استفاده می گردد . هزینه سرمایه شرکت به صورت میانگین موزون محاسبه می شود که وزن های آن بر حسب ارزش های منابع مختلف سرمایه تعیین می گردند . تخمین میانگین موزون هزینه سرمایه(WACC) ^[11]به صورت زیر است:

Wi= وزن  iامین منبع تامین مالی می باشد(i=1,…..n) که بر اساس ارزش کلی بازار در ارتباط با ارزش کل شرکت تعیین می گردد.

Ki= بازده مورد انتظار منبع تامین مالی

• تمرکز مالکیت^[۱۲]– به حالتی اطلاق می شود که میزان در خور ملاحظه ای از سهام شرکت به سهامداران عمده(اکثریت) تلقی داشته باشد و نشان می دهد چند درصد سهام شرکت در دست عده محدودی قرار دارد و از طریق سنجش نسبت حقوق صاحبان سهام شرکت ها(۱۰ سهامدار برتر) بررسی می گردد و منعکس کننده تاثیر حقوق صاحبان سهام بر روی ارزش شرکت ها است.
• سودآوری^[۱۳]– مقصود از سودآوری همان بازده دارایی^[۱۴] است . نرخ بازده دارایی رابطه بین حجم دارایی های شرکت و سود را تعیین می کند . در واقع بازده دارایی ها ارتباط بین سودآوری و سرمایه گذاری را در یک شرکت نشان می دهد و شرکت هایی با سودآوری بیشتر دارای ارزش بالاتری هستند . بازده دارایی به صورت درصد بیان می شود و گاهی اوقات به بازده سرمایه گذاری^[۱۵] اشاره دارد . این متغیر از طریق فرمول زیر محاسبه می گردد:

۱ Firm Value

۱ Derivative

^۲ Hedge

۳Cash Market

۴ Future Contract

۵ Option

۶ Quick Ratio(QR)

۱ Assets-Liabilities Ratio(ALR)

^۲ Control Variable

۳ Capital Expenditure(CE)

۱ Weighted Average Cost Of Capital(WACC)

۲ Ownership Concentration

۳ Profitability

۴ Return on Asset(ROA)

^۵ Return On Investment(ROI)

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید