پایان نامه بررسی جایگاه حقوقی انجمن های صنفی روزنامه نگاران، امتیازات نشریات قابل انتقال
نوشته شده توسط : admin

سندیکای نویسندگان و خبرنگاران و نخستین پیمان دسته جمعی کار روزنامه نگاران

  یکی از اولین نمونه های توجه مثبت به تعریف روزنامه نگار در جهت تامین حقوق و امتیازات حرفه ای همکاران تحریریه ای مطبوعات و خبرگزاری ها و بخش های خبری رادیویی و تلویزیونی در ایران را

می توان در اقدام سندیکای نویسندگان و خبرنگاران ، برای امضای نخستین پیمان دسته جمعی کار بین این سندیکا و موسسات بزرگ مطبوعاتی وقت، که در اواخر سال 1354 صورت گرفت، جست و جو کرد در این پیمان، که پس از کوشش های طولانی و هیات مدیره سندیکا و مذاکرات پیاپی با صاحبان و مدیران چهار موسسه مطبوعاتی معروف آن زمان–  کیهان ، اطلاعات آیندگان و رستاخیز – و همکاری معاونت فنی وزارت کار و امور اجتماعی، در تاریخ 16 دی ماه 1354 به امضاء رسید ، تعریف های در مورد”موسسه مطبوعاتی” کارکنان تحریری ”  کارکنان حقوق بگیر” و ” کارکنان حق التحریری بگیر ارائه شده بودند.

فصل اول پیمان دسته جمعی (شامل مواد 1 تا 4  ) به تعریف ها” اختصاص یافته بود .

در ماده یک پیمان ، راجع به تعریف “موسسه مطبوعاتی ” چنین آمده بود: ” موسسه مطبوعاتی از این لحاظ این پیمان، هر سازمانی است که از طریق وسایل ارتباط جمعی، مانند نشریه های چاپی روزانه، هفتگی، ماهانه، فصلی و سالانه یا خبرگزاری ها به امر تهیه و تنظیم و تدوین و انتشار خبر ، و فیلم خبری ،

می پردازد. به طوری که ملاحظه می شود، در این تعریف ، با تاکید خاص بر “موسسه مطبوعاتی” فقط نشریات چاپی و خبرگزاری ها مورد نظر قرار گرفته بودند و به بخش های خبری رادیو و تلویزیون ، که دارای همکاران تحریریه ای و روزنامه نگارند، توجه نشده بود . ماده دو پیمان مذکور، در تکمیل ماده یک، راجع به “کار فرما ” نیز تعریفی به شرح زیر، عرضه کرده بود: ” کارفرما از لحاظ این پیمان، عبارتند است از هر شخصیت حقوقی یا حقیقی که موسسه مطبوعاتی را اداره می کند، خواه مالک و سازمان دهنده اصلی آن باشد و خواه با سمت نمایندگی یا در رابطه حقوقی دیگری، آن را اداره کند.

تبصره – کارفرما قبل از هر تغییر وضعیت حقوقی موسسه مطبوعاتی باید تکلیف تمام حقوق قانونی کارکنان تحریری خود را به منظور تنفیذ این حقوق با کارفرماهای بعدی معلوم کند .”

در ماده 3  پیمان دسته جمعی یاد شده ، تعریف ” کارکنان تحریری ” به شرح زیر بیان شده بود :

” تمام افرادی که به دستور کارفرما به امر تهیه و تنظیم و تدوین خبر ، مقاله، تفسیر ، عکس خبری و فیلم خبری ، به صورت نوشته ، ترجمه ، گفتار یا تصویر اشتغال دارند ، کارکنان تحریری محسوب می شوند .

تبصره – انتقال هر یک از کارکنان تحریری به قسمت های اداری یا فنی موسسه مطبوعاتی ، فقط با موافقت وی امکان پذیر است و در این صورت ، وی از شمول مقررات این پیمان ، خارج می شود.” ماده 14 این پیمان ، تقسیم” کارکنان تحریری” به دو گروه “حقوق بگیر” و حق التحریر بگیر” را به ترتیب زیر مشخص کرده بود: کارکنان تحریری حقوق بگیر، که حقوق و مزایا ی مستمرماهانه دارند و مشمول تمام مفاد و مزایای این پیمان هستند. کارکنان تحریری حقوق بگیر که به ترتیب زیر درباره آن عمل خواهد شد :

الف : افرادی که کار آنها به طور غیر مستمر یا سفارشی و یا اتفاقی می باشد، مشمول این پیمان نمی باشند .

ب: کارکنان تحریری حقوق بگیر که علاوه بر کار معمولی، کار تحریری فوق العاده ای انجام می دهند . حق التحریر این افراد در لیست حقوق ماهانه، محاسبه و پرداخت می شود و لیکن مبنای محاسبه پاداش آخرسال و مرخصی و اضافه کار ، قرار نمی گیرد. ( دکترکاظم معتمد نژاد ، مقاله زمستان 1376 شماره 32)

ج: افرادی که بر اساس کار مستمر روزانه یا هفتگی ، حق التحریر می گیرند، در صورت تمایل باید بر طبق مقررات این پیمان، به استخدام موسسات مطبوعاتی خود در آیند و از مزایای اعضای تحریریه حقوق بگیر استفاده نمایند.

تبصره1 – کارکنان تحریری حقوق بگیر می توانند با توافق کارفرما از حقوق و مزایای گروه دیگر نیز استفاده نمایند.

تبصره 2 – افرادی که پس از تصویب این پیمان، به عنوان یکی از کارکنان تحریری حقوق بگیر ، به استخدام یک موسسه مطبوعاتی در می آیند، نمی توانند بدون موافقت کارفرمای خود در موسسه مطبوعاتی مشابه، استخدام یا مشغول به کار شوند.

در فصل های دوم ، سوم ، چهارم، و پنجم، و ششم پیمان دسته جمعی کار اعضای تحریری موسسات مطبوعاتی، به ترتیب” وضع استخدام” (ماده 5) ،”سرویس کار” (ماده 6) ، “تعطیلات و مرخصی ها ” (مواد 7 و 8)،”پرداخت حقوق و مزایا ( مواد 9 تا 15 ) و”سایرمقررات ” (مواد 16 تا 20)، پیش بینی شده بودند، که چون جزء موضوع مورد بحث در این بخش قرار ندارند، از بررسی آنها خودداری می شود و در بخش های آینده ، به تشریح و تجزیه و تحلیل آنها ، پرداخته خواهد شد. ( دکترکاظم معتمد نژاد ، مقاله زمستان 1376 شماره 32)

همانگونه که ملاحظه می شود، در تعریف های ارائه شده در فصل اول این پیمان ، به برخی از عناصر حقوقی مورد نظر در تعریف قانونی روزنامه نگار حرفه ای توجه شده است ، اگر چه این عناصر ، به طور دقیق ، با یک تعریف جامع در این باره ، تطبیق نمی کنند، اما می توانند در تجربه های بعدی ، برای تدارک متن های جدید پیمان های دسته جمعی کار حرفه ای روزنامه نگاران و یا تهیه وتدوین لایحه ها یا طرح های قانونی در این زمینه، طرف توجه واقع شوند.

 مهمترین این ایرادها و اشکال های موجود در این تعریف ها، عدم توجه به کار روزنامه نگاری به عنوان شغل اصلی و مرتب همکاران تحریریه ای موسسات مطبوعاتی و عدم تاکید بر تامین قسمت اعظم منابع مالی زندگی آنان از این  طریق، به شمار می روند ، که باید در آینده مورد نظر قرار گیرند. ( دکترکاظم معتمد نژاد ، مقاله زمستان 1376 شماره 32)

لازم به یادآوری است که در دوره پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به سبب توقف فعالیت سندیکای نویسندگان و خبرنگاران و عدم ایجاد تشکل حرفه ای دیگری از سوی روزنامه نگاران و همچنین دگرگونی های مختلف در مدیریت موسسات بزرگ مطبوعاتی و ترکیب هیات های تحریریه آنها ، کوشش های تازه ای برای تدوین و تصویب پیمان های دسته جمعی کار و اصلاح تجربیات قبلی در مورد تعریف روزنامه نگار حرفه ای ، صورت نگرفته اند. باید امیدوار بود که انجمن صنفی جدید روزنامه نگاران ، با فعالیت خویش بتواند هر چه زودتر برای رفع خلاء موجود در این زمینه اقدام کند و به احیاء مقررات پیمان دسته جمعی کار روزنامه نگاران و نیز تدارک مقدمات تصویب قانون خاص به رسمیت شناخته شدن حرفه روزنامه نگاری ، کمک نماید. ( دکترکاظم معتمد نژاد ، مقاله زمستان 1376 شماره 32)

همچنین باید امید داشت که معاونت مطبوعاتی و تبلیغاتی وزارت ارشاد اسلامی نیز بتواند به نوبه خود به موازات کوشش برای تجدید نظر در قانون مطبوعات ، در مورد تامین حقوق و امتیازات حرفه ای روزنامه نگاران، که نخستین بار در لایحه قانونی مطبوعات مصوب 15 بهمن ماه 1331 ، مورد توجه قرار گرفته بود و در دوره پس از انقلاب اسلامی، به فراموشی سپرده شده است ، اقدام کند و خلاکنونی در این زمینه را، یا از طریق پیشنهاد لایحه قانونی جداگانه درباره استقلال  حرفه ای روزنامه نگاری و یا حداقل با اختصاص بخش مهمی از قانون مطبوعات به این امر ، از میان بر دارد. ( دکترکاظم معتمد نژاد ، مقاله زمستان 1376 شماره 32)

لازم است خاطر نشان شود که در دوره پس از پیروزی انقلاب ، در مقایسه با پیش بینی ماده 10 لایحه قانونی مطبوعات مصوب دوره حکومت دکتر مصدق راجع به تهیه آیین نامه لازم ” نسبت به شرایط حقوق و امتیازات خبرنگاران ” که هرگز تحقق نیافت ، تنها می توان اشاره بسیار مبهمی به این زمینه، در ماده چهل لایحه قانونی مطبوعات مصوب شورای انقلاب (20 مرداد 1358) پیدا کرد .

در این ماده چنین گفته شده بود :” تنظیم آیین نامه های اجرایی این قانون به عهده وزارت ارشاد ملی است، که در آنها سعی خواهد شد، جز آنچه مربوط به اعمال حاکمیت دولت  است، اجرای این قانون به سازمان های صنفی واگذار شود” شاید با توجه به قسمت آخر این ماده و اشاره آن به موضوع واگذاری بعضی از جنبه های اجرایی این قانون به سازمان های صنفی ، بتوان گفت که تامین حقوق و امتیازات روزنامه نگاران از طریق سازمان های صنفی خاص آنان نیز مورد نظر بوده است .

هرچند که در این میان ، استفاده از همکاری سازمان های صنفی مطبوعاتی ، برای تدارک تجهیزات چاپی و کاغذ مورد نیاز روزنامه ها و توزیع و پخش نشریات در سراسر کشور هم ، اهمیت خاصی دارد. همچنین باید اضافه کرد که در آخرین قانون مطبوعات(مصوب 12 اسفند 1364) ، دیگر هیچ گونه اشاره ای نیز به واگذاری برخی جنبه های اجرایی قانون به سازمان های صنفی وجود ندارد و موضوع تامین حقوق و امتیازات روزنامه نگاران ، کاملا مسکوت مانده است. ( دکترکاظم معتمد نژاد ، مقاله زمستان 1376 شماره 32)

5-2- مروری بر تاریخ تشکل های صنفی

تشکل های صنفی و اتحادیه های شغلی ریشه در قرون وسطی دارد و بیانگر گروههای صاحب نفود و قدرتمند در حیات سیاسی اجتماعی است که حتی در بعضی از کشورها (نظیر انگلستان و ایتالیا ) قدرت موثری در برگزاری انتخابات به حساب می آمدند. لیکن با حرکت جامعه به سوی پیدایی کارخانه های بزرگ، نهضت اصناف نیز فروکش کرد و جای خود را به انواع اتحادیه های دیگر و سندیکاها سپرد. گروههای صنفی در معنای محدود کلمه ، افرادی را که دارای فعالیت حرفه ای مشابهی هستند ، گرد هم

می آورند. در معنای وسیع ، کسانی را که در یک مدرسه پرورش یافته اند، یا آنانی را که متعلق به یک تخصص هستند، و همچنین اتحادیه هایی که مردم هم سلیقه را از لحاظ تفنن گرد هم می اورند،گروه صنفی می نامند. تلاش جدی جهت ایجاد تشکل های صنفی و تامین حقوق جامعه مطبوعاتی در ایران را باید از سالهای 1320 به  بعد جستجو کرد.

دانلود متن کامل پایان نامه فوق در این لینک از سایت ارشدها





لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       
:: بازدید از این مطلب : 522
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : یک شنبه 27 تير 1395 | نظرات ()
مطالب مرتبط با این پست
لیست
می توانید دیدگاه خود را بنویسید


نام
آدرس ایمیل
وب سایت/بلاگ
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

آپلود عکس دلخواه: