پایان نامه حمايت حقوق حيوانات در اديان و مکاتب
نوشته شده توسط : admin

پایان نامه حمايت از حقوق حيوانات در اديان و مکاتب

حمايت از حقوق حيوانات در اديان و مکاتب

در فرهنگ‌هاي باستاني ، حيوانات از لحاظ تقدس و ارزش در طبقات مختلفي قرار مي‌گرفتند و هر کدام نماد اسطوره‌اي بودند . به عنوان مثال “پرندگان” همواره در شمار جانداران ارجمند بودند و مردمان قديم پرندگان را آفريدگاني فراسويي و از گونه اي ديگر مي‌پنداشتند . در اين فرهنگ‌ها ، مرغان شکاري تيزپرواز از ارزش آييني و نمادين بيشتري برخوردار بودند .. [1]

امروزه در قونيه معتقدند لحظه اي که آهويي به دنيا مي‌آيد ، نوري مقدس زمين را روشن مي‌کند و در برخي فرهنگ‌ها ، آهو را نماد فرزانگي دانسته اند . در ايران باستان نيکي به حيوانات سودمند از وظايف اصلي بوده است . در تاريخ نقل شده بهرام گور از پادشاهان ساساني کوشش‌هاي فراواني در جهت توسعه پرورش اسب و اسب دواني مي‌کرد و انوشيروان به دامپروري علاقه فراواني داشت . نيکي و ترحم به حيوانات در آيين مزديسنا که در زمان ساسانيان رواج داشت ، اهميت زيادي داشته و در اين مورد در رساله پهلوي (ارداويراف نامه) که در زمان ساسانيان نوشته شده نکات جالبي ديده مي‌شود .

در مجموع در ایران و سایر تمدنهای گذشته همواره حیوانات به عنوان جزئی جدا ناشده از زنوگی مردمان مورد لحاظ بوده اند و در بسیاری از موارد به علت حضور فوق العاده ای که پیدا می کرده اند ، تبدیل به نماد ها و تابوهای فرهنگی می شده اند ، از جمله در ایران اسب تا حدی در زندگی اجتماعی بالا می آید که بر اسامی انسانها [2] تاثیر گذاشته و آخر اسامی بزرگان را به خود اختصاص می دهد .

در زرتشت نامه نيز از قول زرتشت توجه و مهرباني به حيوانات توصيه شده است . در متون اوستايي از جمشيد به عنوان نجات دهنده حيوانات بسيار ياد شده است. به قول طبري ، او وسايل اهلي کردن حيوانات را ابداع کرد و در صنعت ابريشم و ديگر رشتني‌ها تبحر داشت و بفرمود تا لباس ببافند و رنگ کنند . زين و پالان را ابداع کرد تا به کمک آن چهار پايان را رام کنند و به اطاعت درآورند . در اوستا ، جمشيد دارنده گله‌هاي فراوان است و حيوانات را از شر گرسنگي و بي علوفگي مي‌رهاند .

آرياييان ايران و هند به وجود خدايان و فرشتگان متعددي براي هر چيز قايل بودند . ازجمله خداياني بودند که بر حيوانات تاثير اساسي داشتند ، مانند (اوشس) که نگهدارنده گاوان بود و همه اينها يادآور (ميترا) و (مهر) هستند که در سنت آريايي و مخصوصا ايرانيان نگهبان گله اسبان و نشخوارکنندگان و بخشنده قدرت باروري به حيوانات ماده و زنان بود . (ويشنو) خداي محافظ و مظهر نيروي آفتاب ، صاحب گاوان شيرده و چراگاه‌هاي حاصلخيز بود و در خدمت مردم قرار داشت . (ريشودوا) که روح همه خدايان بود ، کمال محبت و عنايت را به همه موجودات از جمله گاو و گوساله داشت . در اوپانيشاد هندوان رعايت حقوق حيوانات و آزار نرساندن به آنها با بياني شاعرانه توصيف شده است .

در سایر مکاتب مانند آسیای شرقی خرس ها دارای جایگاه ویژه ای هستند ، این مورد در کشور های عربی و بادیه نشین ها در خصوص شتر تکرار می گردد و تاثیر این حیوان در زندگی این مردمان تا جایی پیش می رود که در برخی موارد در دل صحرا و کویر ، بدون حضور این حیوان زندگی قابل انجام نخواهد بود . در غرب و آمریکا نیز عقاب دارای منزلت خاصی قرار گرفته و اکثرا در لگو ها و نماد های این کشور حضور دارد .

گفتار سوم : حقوق حيوانات از ديدگاه اسلام

در دين مبين اسلام ، خداي متعال حق مالکيت برخی از حيوانات (حیوانات اهلی) را به انسان ها واگذار نموده است بطوريکه در سوره يس آيه 71 آمده است : ” آيا کافران نديدند که از آنچه با قدرت خود به عمل آورده ايم چهار پاياني براي آنان آفريديم كه آنان مالک آن هستند ؟ ” .

لازم به ذکر است که در واگذاري اين مالکيت به انسانها خداي متعال براي حيوانات حقوقي را قائل شده است که به برخي از آنها در ذيل اشاره خواهد شد :

در قرآن کريم آيات متعددي در مورد حيوانات ديده مي‌شود و بارها به اين موضوع اشاره شده که حيوانات نشانه قدرت الهي و مايه عبرت بشر هستند و در آنها منافع بي‌شماري براي انسان‌ها قرار داده شده است . ” آيا آنها نديدند که از آنچه با قدرت خود به عمل آورده ايم چهار پاياني براي آنها آفريديم که آنان مالک آن هستند ؟  آنها را رام ايشان ساختيم ، هم مرکب آنان از آن است و هم از آن تغذيه مي‌کنند و براي آنان منافع ديگري در آن حيوانات است و نوشيدني‌هاي گوارايي ، آيا با اين حال شکرگزاري نمي‌کنند ؟[3] “.

خداوند در آيات متعدد از انسان مي‌خواهد که در آيات الهي و ازجمله خلقت خود و حيوانات تدبر کنند . براي مثال در سوره غاشيه آمده است : ” آيا به شتر نمي‌نگرند که چگونه آفريده شده است ” [4] . خداوند متعال در امثال اين آيات مردم را به شناختن حيوانات و تفکر در کيفيت خلقت آنها و کارهايي که مي‌کنند ترغيب نموده و در آيات ديگر ، انسان‌ها را به عبرت گرفتن از بعضي از آنها مانند چهارپايان ، پرندگان ، مورچه‌ها و زنبورهاي عسل دعوت کرده است .

آيات ۵ تا ۸ سوره نحل نيز به منافع حيوانات اشاراتي جالب و شگفت انگيز دارد به طوري که پس از بيان برخي منافع مادي چهارپايان ازجمله تهيه پوشش و خوراک ، روي جنبه استفاده رواني از آنها نيز تکيه کرده و مي‌گويد : ” در اين حيوانات براي شما زينت و شکوهي است به هنگامي‌که آنها را به استراحتگاهشان بازمي‌گردانيد و هنگامي‌که صبحگاهان به صحرا مي‌فرستيد ” [5]. در تفسير اين آيه آمده است که منظره جالب حرکت دسته جمعي گوسفندان و چهارپايان به سوي بيابان و چراگاه ، سپس بازگشتشان به سوي آغل و استراحتگاه که قرآن از آن تعبير به ( جمال ) کرده تنها يک مساله ظاهري و تشريفاتي نيست ، بلکه گوياي اين حقيقت است که چنين جامعه اي خود کفا است ، اين در واقع (جمال) استغناء و خودکفايي جامعه است ، جمال توليد و تامين فرآورده‌هاي مورد نياز يک ملت و همان استقلال اقتصادي و ترک هرگونه وابستگي است . [6]

سوره نحل نيز اسرار شگفت‌انگيزي در مورد زنبور عسل بيان مي‌کند . زنبور عسل داراي زندگي بسيار منظم توام با برنامه ريزي و تقسيم کار و مسووليت است . کندو پاک‌ترين ، منظم‌ترين و پرکارترين شهر دنيا است که از تمدن درخشاني برخوردار است و شايد تنها دليلي که براي اين همه نظم و همکاري بتوان آورد ، در همين آيه خلاصه مي‌شود که : پروردگار تو به زنبور عسل وحي فرستاد که از کوه‌ها و درختان و داربست‌هايي که مردم مي‌سازند خانه‌هايي برگزين سپس از تمام ثمرات تناول کن و راه‌هايي که پروردگارت براي تو تعيين کرده به راحتي بپيما . از درون شکم آنها نوشيدني خاصي خارج مي‌شود به رنگ‌هاي مختلف ، که در آن شفاي مردم هست ، در اين امر نشانه روشني است براي آنها که اهل فکرند ![7]

1) طبق آيات قرآن کريم ، انسان و دام هر دو از حق بهره برداري برابر از طبيعت برخوردارند بطوريکه در آيه 49 سوره فرقان آمده است : ” تا با آن ( آبي که از آسمان فرود آمده ) سرزمين مرده را زنده کنيم و آن را به آفريده هاي خويش ؛ چهار پايان و آدميان بسيار بنوشانيم “.

چنانچه از این آیه ی شریفه مشخص می گردد ، شارع در مقام بیان برای حیوانات حق استفاده از طبیعت را قائل شده است و این به معنای ملاحظه ی وجود حقوقی برای آنان است.

2) طبق آيات قرآن کريم ، انسان و دام از حق مشابه در استفاده از خوراک خوب و تازه برخوردارند به طوريکه در سوره سجده آيه 27 آمده است : ” آيا نديدند که ما آب باران را به سوي زمين خشک مي رانيم و بوسيله آن زراعتهايي مي رويانيم كه هم خود و هم چهارپايانشان از آن مي خورند !؟ آيا باز هم چشم بصيرت نمي گشايند” !؟

3) قرآن کريم در آیات خود حيوانات را به دليل داشتن شعور و ادراک در عالم خودشان از حق حيات و وجود مساوي با انسانها برخورداردانسته است : بطوريکه در سوره انعام آيه 38 آمده است : ” هيچ جنبنده اي در زمين و هيچ پرنده اي در هوا که با دو بال خويش پرواز مي کند نيست مگر اينكه امّتهايي مانند شما ( نوع بشر ) هستند . ما هيچ چيز را در اين کتاب ( آفرينش ، بيان ) فرو گذار نکرديم ، آن گاه همه به سوي پروردگار خويش محشور مي شوند”.

خدای متعال در آیات خود بارها موجودات را وسیله تفکر و از نشانه های قدرت لا یزال خود معرفی می کند و در این باب باید حیوانات را به دلیل آنکه از نشانه ها و آیات خدا محسوب می شوند مورد احترامی در سطح خودشان قرار داد .

متن بالا تکه ای از این پایان نامه بود برای دانلود متن کامل با فرمت ورد می توانید روی این لینک کلیک کنید





لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       
:: بازدید از این مطلب : 544
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : جمعه 18 تير 1395 | نظرات ()
مطالب مرتبط با این پست
لیست
می توانید دیدگاه خود را بنویسید


نام
آدرس ایمیل
وب سایت/بلاگ
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

آپلود عکس دلخواه: